ساختار درونی کلیه صفحه 71
ساختار درونی کلیه + نفرون
- در برش طولی کلیه، سه بخش مشخص دیده می شود که از بیرون به درون عبارت اند از بخش قشری، بخش مرکزی و لگنچه.
- شکل 3 : برش طولی کلیه
- در بخش مرکزی کلیه، تعدادی ساختار هرمی شکل دیده می شود که هرم های کلیه نام دارند.
- قاعدۀ هرم های کلیه به سمت بخش قشری و رأس آنها به سمت لگنچه است.
- هر هرم کلیه و ناحیۀ قشری مربوط به آن را، یک لَپ کلیه می نامند.
- لگنچه، ساختاری شبیه به قیف دارد.
- ادرار تولید شده، به لگنچه وارد و به میزنای هدایت می شود تا کلیه را ترک کند.
- فعّالیت تشریح کلیۀ گوسفند: برای تشریح کلیه، اگر چربی های اطراف آن کنده نشده باشد بهتر است.
- فعّالیت تشریح کلیۀ گوسفند: در بین چربی های اطراف کلیه میزنای، سرخرگ و سیاهرگ کلیه را تشخیص دهید.
- فعّالیت تشریح کلیۀ گوسفند: کپسول کلیه با بریدن قسمتی از آن، به راحتی جدا می شود.
- فعّالیت تشریح کلیۀ گوسفند: در وسط لگنچه، منفذ میزنای مشخص است. با وارد کردن گمانه و جلو بردن آن درون میزنای، می توانید اطمینان پیدا کنید که میزنای را درست تشخیص داده اید.
- شکل فعّالیت تشریح کلیۀ گوسفند
- هر کلیه از حدود یک میلیون گُردیزه تشکیل شده است که فرایند تشکیل ادرار در آنها انجام می شود.
- ابتدای گُردیزه شبیه قیف است و کپسول بومن نام دارد.
- ابتدای گُردیزه شبیه قیف است و کپسول بومن نام دارد. ادامۀ گُردیزه، لوله ای شکل است و در قسمت هایی از طول خود، پیچ خوردگی هایی دارد.
- ادامۀ گُردیزه، لوله ای شکل است و در قسمت هایی از طول خود، پیچ خوردگی هایی دارد و بر این اساس، به قسمت های مختلفی نام گذاری می شود. این قسمت ها به ترتیب عبارت اند از لولۀ پیچ خوردۀ نزدیک، قوس هنله که U شکل است و لولۀ پیچ خوردۀ دور که گُردیزه را به مجرای جمع کننده متصل می کند.
- شکل 4 : گُردیزه و مجرای جمع کننده
- منشأ ادرار از خون است.
- منشأ ادرار از خون است و بنابراین بین گُردیزه و رگ های خونی، ارتباط تنگاتنگی وجود دارد.
- با توجه به اینکه تبادل مواد از طریق مویرگ ها رخ می دهد در کلیه نیز شبکه های مویرگی را می بینیم.
- دو شبکۀ مویرگی در ارتباط با گُردیزه مشاهده می شود. اوّلی به نام کلافک (گلومرول) که درون کپسول بومن قرار دارد و دومی به نام دورِ لوله ای که اطراف قسمت های دیگر گُردیزه را فراگرفته است.
- شبکه مویرگی اوّل کلیه، کلافک (گلومرول) نام داشته و درون کپسول بومن قرار دارد.
- شبکه مویرگی دوم کلیه شبکه مویرگی دورِ لوله ای نام دارد که اطراف قسمت های دیگر گُردیزه – غیر از کپسول بومن – را فراگرفته است.
- به هر کلیه، یک سرخرگ وارد می شود.
- به هر کلیه، یک سرخرگ وارد می شود انشعابات این سرخرگ از فواصل بین هرم ها عبور می کند و در بخش قشری به سرخرگ های کوچک تری تقسیم می شود. انشعاب انتهایی این سرخرگ ها، سرخرگ آوران نامیده می شود.
- خون از طریق سرخرگ آوران به کلافک وارد می شود و از طریق سرخرگ وابران آن را ترک می کند.
- سرخرگ وابران در اطراف لوله های پیچ خورده و قوس هنله، شبکۀ مویرگی دورِ لوله ای را می سازد.
- مویرگ های شبکه مویرگی دورِ لوله ای به یکدیگر می پیوندند و سیاهرگ های کوچکی به وجود می آورند که پس از عبور از فواصل بین هرم ها سرانجام سیاهرگ کلیه را می سازند.
- سیاهرگ کلیه، خون را از کلیه بیرون می برد.
- شکل 5 : شبکه های مویرگی مرتبط با گردیزه