انتشارات موج دانش

اجزای دستگاه تولیدمثلی مرد (صفحه 97 تا 99)

فرایند تولیدمثل جنسی با تولید یاخته های جنسی (گامت) همراه است.

دستگاه تولیدمثل با بقیۀ دستگاه های بدن تفاوت دارد. اگر این دستگاه درست کار نکند و حتی بخشی از آن را از بدن خارج کنیم،

زندگی فرد به خطر نمی افتد.

شکل 1 اندام های دستگاه تولیدمثل در مرد (مثانه جزء آن نیست)

مجموعۀ اندام های دستگاه تولیدمثلی مرد وظایف متعددی دارند از جمله: 1 – تولید زامه (اسپرم) 2 – ایجاد محیطی مناسب برای نگهداری از زامه ها 3 – انتقال زامه ها به خارج از بدن 4 – تولید هورمون جنسی مردانه (تستوسترون)

کار اصلی دستگاه تولیدمثلی مرد، تولید یاختۀ جنسی نر یا زامه است.

زامه ها در یک جفت خاگ (بیضه) یا همان غدد جنسی نر تولید می شوند.

بیضه ها درون کیسۀ بیضه قرار دارند.

محل طبیعی کیسۀ بیضه خارج و پایین محوطۀ شکمی است.

قرارگیری کیسۀ بیضه خارج از محوطۀ شکمی باعث می شود دمای درون آن حدود سه درجه پایین تر از دمای بدن قرار گیرد. این دما برای فعالیت بیضه ها و تمایز صحیح زامه ها ضروری است. علاوه بر این، وجود شبکه ای از رگ های کوچک در کیسۀ بیضه نیز به تنظیم این دما کمک می کند.

در بیضه ها تعداد زیادی لوله های پر پیچ و خم به نام لوله های زامه ساز وجود دارد.

درون لوله های زامه ساز از هنگام بلوغ تا پایان عمر، زامه تولید می شود.

مراحل تولید زامه یا زامه زایی را در شکل 2 می بینید.

در بین لوله های زامه ساز یاخته های بینابینی قرار دارند که نقش ترشح هورمون جنسی نر را برعهده دارند.

فعّالیت 1 – الف) به چه دلیل ابتدا تقسیم رِشتمان و سپس کاستِمان رخ می دهد؟

فعّالیت 1 – ب) در انسان زام یاخته اولیه، ثانویه و زام یاختک از لحاظ فام تنی با هم چه تفاوت هایی دارند؟

فعّالیت 1 – پ) زام یاختک و زامه با هم چه تفاوت ها و شباهت هایی دارند؟