تغذیه و حفاظت جنین (صفحه 117 تا 118)

تغذیه و حفاظت جنین

مواد غذایی مورد نیاز جنین تا چند روز پس از لقاح و تشکیل تخم از اندوختۀ غذایی تخمک تأمین می شود.

اندوخته غذایی تخمک، مخلوطی از مواد مغذی متفاوت است.

اندازۀ تخمک در جانوران مختلف بستگی به میزان اندوخته دارد.

در جانوران تخم گذار اندوخته غذایی تخمک زیاد است؛ زیرا در دوران جنینی ارتباط غذایی بین مادر و جنین وجود ندارد.

در پستانداران به دلیل ارتباط خونی بین مادر و جنین میزان اندوخته غذایی تخمک کم است.

در ماهی ها و دوزیستان به علت دوره جنینی کوتاه میزان اندوخته غذایی تخمک کم است.

در جانورانی که لقاح خارجی دارند تخمک دیواره ای چسبناک و ژله ای دارد که پس از لقاح، تخم ها را به هم می چسباند.

در جانورانی که لقاح خارجی دارند تخمک دیواره ای چسبناک و ژله ای دارد که پس از لقاح، تخم ها را به هم می چسباند. این لایۀ ژله ای ابتدا از جنین در برابر عوامل نامساعد محیطی محافظت می کند و سپس به عنوان غذای اولیۀ مورد استفادۀ جنین قرار می گیرد.

شکل 21 – لایۀ ژله ای اطراف تخم های قورباغه

در جانورانی که لقاح داخلی دارند، حفاظت جنین به صورت های متفاوتی انجام می شود.

حفاظت از جنین در لقاح داخلی: در جانوران تخم گذار وجود پوستۀ ضخیم در اطراف تخم از جنین محافظت می کند. البته برای محافظت بیشتر 1 – در خزندگانی مثل لاک پشت تخم ها با ماسه و خاک پوشانده می شوند. 2 – پرندگان روی تخم ها می خوابند و 3 – پستاندار تخم گذاری مثل پلاتی پوس، تخم را در بدن خود نگه می دارد و چند روز مانده به تولد نوزاد، تخم گذاری می کند و روی آنها می خوابد تا مراحل نهایی رشد و نمو طی شود.

شکل 22 – الف) تخم های لاک پشت

شکل 22 – ب) تخم پرنده درآشیانه

شکل 22 – پ) تخم پلاتی پوس

حفاظت از جنین در لقاح داخلی: در پستانداران کیسه دار، مثل کانگورو جنین ابتدا درون رحم ابتدایی مادر رشد و نمو را آغاز می کند. به دلیل مهیا نبودن شرایط به صورت نارس متولد می شود و خود را به درون کیسه ای که بر روی شکم مادر است می رساند. در آنجا ضمن حفاظت، از غدد شیری درون آن تغذیه می کند تا مراحل رشد و نمو را کامل کند.

حفاظت از جنین در لقاح داخلی: در پستانداران جفت دار، جنین درون رحم مادر رشد و نمو را آغاز و از طریق اندامی به نام جفت با خون مادر مرتبط می شود و از آن تغذیه می کند. نوزاد پس از تولد از غدد شیری مادر تغذیه می کند تا زمانی که بتواند به طور مستقل به زندگی ادامه دهد.