پراکنش میوه (صفحه 133 تا 134)

میوه

-در گیاهان – تخمک ها به دانه تبدیل می شوند. میوه از رشد و نمو بقیۀ قسمت های گل تشکیل می شود.

میوه ای که از رشد تخمدان ایجاد شده، میوه حقیقی نامیده می شود. مثل میوه درخت هلو

اگر در تشکیل میوه قسمت های دیگر گل – غیر از تخمدان – نقش داشته باشند، میوه کاذب است. مانند میوۀ سیب که حاصل رشد نهنج است.

شکل 16 – الف) میوه درخت هلو حاصل رشد تخمدان و ب) میوه درخت سیب حاصل رشد نهنج است.

برچه ها را در میوه ها نیز می توانیم تشخیص دهیم.

فعّالیت 7 – برچه ها را در میوه ها نیز می توانیم تشخیص دهیم. در شکل زیر تعدادی میوه از عرض برش خورده اند. در کدام میوه فضای تخمدان با دیوارۀ برچه ها به طور کامل تقسیم شده است؟

میوه ها علاوه بر حفظ دانه ها در پراکنش آنها نقش دارند.

بعضی میوه ها به پیکر جانوران می چسبند و با آنها جابه جا می شوند. باد و آب نیز میوه ها و دانه ها را جابه جا می کنند.

شکل 17 – پراکَنِش میوه ها.

میوه های نارس معمولاً مزۀ ناخوشایندی دارند.

میوه های نارس معمولاً مزۀ ناخوشایندی دارند. در نتیجه دانه های نارس تا زمان رسیدگی میوه از خورده شدن به وسیلۀ جانوران حفظ می شوند. از طرفی جانوران با خوردن میوه های رسیده، در پراکنش دانه ها نقش دارند.

پوستۀ بعضی دانه ها چنان سخت و محکم است که حتی در برابر شیره های گوارشی جانوران سالم می مانند.

رنگ های درخشانِ میوه های رسیده جانوران را به خود جذب می کنند.

چگونه میوۀ بدون دانه ایجاد می شود؟ آیا هر میوه ای که به آن بدون دانه می گوییم، واقعاً بدون دانه است؟

میوه بدون دانه: بعد از لقاح تخم زا و زامه، دانه از رشد و نمو تخمک ایجاد می شود؛ بنابراین اگر لقاح انجام نشود، دانه ای نیز تشکیل نخواهد شد. پرتقال های بدون دانه به این روش ایجاد می شوند. برای تشکیل چنین میوه ای به تنظیم کننده های رشد نیاز داریم.

میوه بدون دانه: اگر لقاح انجام شود، اما رویان قبل از تکمیل مراحل رشد و نمو از بین برود، دانه های نارسی تشکیل می شوند که ریزند و پوسته ای نازک دارند. به چنین میوه هایی نیز، میوۀ بدون دانه می گویند. موز های بدون دانه از این نوع اند.

به نظر شما تشکیل میوه های بدون دانه در طبیعت، پدیده ای رایج است؟

شکل 18 – در بعضی موزها دانه های ریز و نارس دیده می شوند.